Róża Wielka
53°08′27″N 16°28′46″E/53,140833 16,479444| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2006) |
550 |
| Strefa numeracyjna |
67 |
| Kod pocztowy |
64-930[2] |
| Tablice rejestracyjne |
PP |
| SIMC |
0529976 |
Położenie na mapie gminy Szydłowo  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu pilskiego  | |
| 53°08′27″N 16°28′46″E/53,140833 16,479444[1]
| |
Róża Wielka (niem. Rose[3]) – wieś w Polsce, położona w województwie wielkopolskim, w powiecie pilskim, w gminie Szydłowo[4][5].
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 1007895 | Róża Mała | część wsi |
| 0529982 | Różanka | część wsi |
W latach 1946–54 istniała gmina Róża Wielka. W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa pilskiego.
Wieś Róża Wielka powstała prawdopodobnie w XVI wieku, po raz pierwszy jest wzmiankowana w 1555 r. Należała wówczas do starostwa ujsko-pilskiego. W 1565 r. Wojciech Czarnkowski wydał zezwolenie Janowi Gelinghausowi na budowę huty żelaza na gruncie pustym zwanym Róża, który wówczas należał do dóbr bialskich.
W 1621 r. król Zygmunt III Waza nadał sołectwo w Róży rodzinie Kion za służbę w wojskach koronnych. Pierwszy kościół powstał w XVI wieku, w 1593 r. przejęli go protestanci, w 1609 r. prawdopodobnie wybudowali nowy drewniany kościół i utrzymali go do 1623 r., kiedy przejęli go katolicy, wtedy też nadano mu imię Świętej Trójcy. W 1628 r. miał on status kościoła parafialnego i wraz z filiami w Leżenicy i Gostomi zarządzał nim komendariusz Piotr Walcenn kanonicznie ustanowiony w 1626 r. W 1641 r. komendariusz Adam Jerzy nie miał kanonicznej instytucji i urzędował tylko chwilowo. W zastępstwie nieobecnego duchownego rektor szkoły czytał ludowi postyllę katolicką w języku niemieckim i śpiewał z nimi nabożne pieśni. Później kościół w Róży bywał nieobsadzony i być może z tego powodu został w 1663 r. filią Wałcza. Komendariusz w Róży miał plebanię, stodołę, oborę, sad, staw rybny, włókę ziemi i pobierał dziesięcinę. W 1689 r. Róża miała 64 domy, w 1800 r. mieszkało w niej 338 katolików i 86 luteran. W 1827 r. drewniany kościół w Róży spłonął, w latach 1830–1832 wybudowano nowy kościół poświęcony w 1833 r. przez ówczesnego oficjała wałeckiego ks. Józefa Dalskiego. W 1834 r. erygowano powtórnie na parafię w Róży. Obecny proboszcz to ks. Dariusz Leśniewski . Po 1945 r. Róża Wielka znów należy do Polski.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 117451
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1087 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013–02–15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2014-03-09].
- ↑ a b TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
- Siedziba gminy: Jaraczewo
| Wsie | |
|---|---|
| Kolonie | |
| Osady | |
| Osada leśna | |
| Części wsi | |
| Pozostałe miejscowości |
